Τετάρτη, 22 Ιουλίου 2015
(Συνέντευξη στον Βαγγέλη Ζαμαντζά για λογαριασμό της «ΕΠΤΑ»)
Το «ναι» στη συμφωνία, ήταν μια δύσκολη απόφαση, παραδέχεται η βουλευτής Πιερίας Μπέττυ Σκούφα, η οποία επέλεξε να στηρίξει ουσιαστικά την «πρώτη κυβέρνηση αριστεράς» του Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή.
Η βουλευτής Πιερίας, σε συνέντευξή της στην «ΕΠΤΑ» αναφέρεται στο δημοψήφισμα, αλλά και στην επιλογή της κυβέρνησης να επιλέξει αντί της ρήξης την συμφωνία.
Τονίζει ότι δυσκολεύτηκε να πει το «ναι» και πείστηκε όταν η πλευρά της «ρήξης» δεν παρουσίασε ένα σχέδιο για την επόμενη μέρα ή την επόμενη εβδομάδα, σημειώνοντας ότι ως πρόσωπο θα μπορούσε να δεχθεί τις συνέπειες μιας ρήξης, αλλά δεν μπορούσε να επιβάλλει με τη δική της ψήφο «μια επιλογή που δεν την ήθελε ο λαός».
Η κ. Σκούφα, κάνοντας αυτοκριτική, παραδέχεται ότι είναι διαφορετικά τα πράγματα όταν κυβερνάς, όπως επίσης ότι χρησιμοποιήθηκαν σκληροί όροι απέναντι στους βουλευτές των προηγούμενων κυβερνήσεων για τις επιλογές τους. Σχολιάζοντας τη στάση των 39 συντρόφων της στη Βουλή, τονίζει πως δεν μπορείς να κυβερνάς μια χώρα μόνο με αντιπολιτευτικό λόγο…
Ποιο ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα, κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας για την αποδοχή της συμφωνίας;
Ένα από τα κυρίαρχα συναισθήματα ήταν ότι η Μπέττυ η Σκούφα σαν ατομική επιλογή, θα πρέπει να πάει πίσω από το κάδρο, να ξεπεράσει τον εαυτό της και να σκεφτεί, το μεγάλο κάδρο της χώρας και των 12 εκατομμυρίων πολιτών.
Σ’ αυτό το κάδρο, σε ποιο σημείο τοποθετείς το «όχι» του 62%. Ήταν ένα καθαρό 62%; Ήξερε τι στήριζε ο ψηφοφόρος ή ο καθένας εννοούσε όπως ήθελε την επιλογή του;
Μετά το δημοψήφισμα, ήμουν έτοιμη για όλα. Δεν με ένοιαζε η κάθε προσωπική θυσία ή η ταλαιπωρία που θα έφερνε μια ρήξη με την Ευρώπη. Όμως, μετά από μια εβδομάδα, αισθάνθηκα ότι αυτήν την προσωπική επιλογή δεν μπορώ να την επιβάλλω. Δεν έχω καμιά δικαιοδοσία και δεν έχω τέτοια εξουσιοδότηση από το λαό. Δεν μπορούσα να επιβάλλω με την ψήφο μου «πραξικοπηματικά» μια επιλογή, που δεν την ήθελε ο λαός. Άλλο η προσωπική επιλογή, άλλο το προσωπικό αγωνιστικό φρόνημα. Εγώ δεν είχα το χρόνο να δω τις πρακτικές συνέπειες του «όχι» και της ρήξης. Δεν είχαμε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας για το «ναι» ή το «όχι», το χρόνο να δούμε τι σημαίνει «άτακτη χρεοκοπία» και τι σημαίνει «συντεταγμένη χρεοκοπία».
Ήταν το ερώτημα του δημοψηφίσματος χρεοκοπία ή όχι, Ευρώ ή δραχμή;
Όχι βέβαια! Ο πρωθυπουργός, πολύ σωστά και προσεκτικά είχε ξεκαθαρίσει λέγοντας, ότι θέλει ένα δυνατό «όχι» προκειμένου να μπορέσει να διαπραγματευτεί μια καλύτερη συμφωνία, από αυτήν που του «σερβιρίστηκε» σε μορφή τελεσιγράφου, από τον Σόϊμπλε.
Τελικά το «όχι» βοήθησε τον πρωθυπουργό στις διαπραγματεύσεις;
Ναι πολύ. Τη δυναμική του «όχι», όσον αφορά στο εσωτερικό της Ευρώπης, ακόμη δεν μπορούμε να τη διακρίνουμε σε όλο της το μεγαλείο και αυτό διότι δεν έχει τελεσιδικήσει η κατάσταση στην Ευρώπη. Αυτό που προς το παρόν έχει κατορθωθεί, είναι να στριμωχτεί και ο Σόϊμπλε στο καβούκι του, όπως στριμώχτηκε και η Ελληνική κυβέρνηση, η οποία όμως πήρε μαζί της σ’ αυτήν τη μάχη τις χώρες του Ευρωπαϊκού νότου.
Επιμένω πως οι εξελίξεις στην Ευρώπη με προεξάρχοντα τον Έλληνα πρωθυπουργό θα είναι ραγδαίες, αρκεί ο Αλέξης Τσίπρας να επιμείνει στη σταθερή γραμμή της αναμόρφωσης της Ευρώπης. Πιστεύω ότι ο σοσιαλισμός, ο κομμουνισμός, το οποιοδήποτε εναλλακτικό σχέδιο μέσα σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία δεν μπορεί να σταθεί σε μια μόνο χώρα. Χρειάζονται πραγματικές συμμαχίες οι οποίες δεν θα μένουν σε επίπεδο εξαγγελιών. Χρειάζονται σύμμαχοι που θα σε στηρίξουν οικονομικά και στρατιωτικά αν χρειαστεί.
Η συμφωνία στην οποία κατέληξε η κυβέρνηση, θεωρείται «τιμωρητική» για την Ελλάδα, συνιστά δε και ένα μήνυμα για άλλες χώρες που ενδεχομένως θα επιλέξουν κυβερνήσεις με πιο αριστερό πρόσημο…
Η συμφωνία δεν είναι τιμωρητική μόνο απέναντι στην Ελλάδα. Είναι τιμωρητική και απέναντι στους ίδιους τους συντηρητικούς κύκλους της Ευρώπης. Καλώ τον καθένα, να δει τα μέτρα που ψηφίσαμε πριν λίγες μέρες. Εκεί, υπάρχει μια μικρή βάση, που τουλάχιστον αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε ανθρωπιστική κρίση και σε δεινή οικονομική κατάσταση. Αναφέρω για παράδειγμα, ότι στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ περιλαμβάνονται ιατρικά είδη, αναπηρικά καροτσάκια, μαστογραφίες και ότι άλλο…
Θεωρώ ότι ο γερμανός συντηρητικός, που θέλει ουσιαστικά να ισοπεδώσει την Ελλάδα είτε οικονομικά, είτε πολιτικά, θα θέλει να το σκίσει, όπως πολλοί διατείνονται και στην Ελλάδα. Στην ίδια την δυσκολία των μέτρων, υπάρχει η παραδοχή ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση και άρα θα πρέπει να στηριχθεί.
Είπες τη φράση «σκίζω το μνημόνιο» και θέλω να επιμείνω σ’ αυτήν. Το βασικό προεκλογικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν «σκίζουμε το μνημόνιο». Ένα μνημόνιο που έπαψε να υπάρχει για 15 μέρες στη χώρα μας, με τα αποτελέσματα που είδαμε. Θεωρείς ότι θα έπρεπε ο ΣΥΡΙΖΑ να είχε χαμηλώσει τις προσδοκίες του κόσμου, πολύ νωρίτερα;
Δεν μπορείς να έχεις εκ των πραγμάτων, αντικειμενική εικόνα της κατάστασης είτε στο εσωτερικό της χώρας, είτε στην Ευρώπη, εάν δεν κυβερνήσεις και αν δεν εκπροσωπήσεις τη χώρα στο εξωτερικό. Άλλο πράγμα λες όταν είσαι έξω από ένα κτίριο και διαφορετική εκτίμηση κάνεις όταν μπαίνεις σ’ αυτό και καταλαβαίνεις ότι δεν μπορείς μια τρώγλη να την μετατρέψεις σε μέγαρο μέσα σε 5 μόλις μέρες
Ως Βουλευτής, πότε αντιλήφθηκες ότι τελικά βαδίζεις σε έναν διαφορετικό δρόμο από εκείνον που είχατε υποσχεθεί; Πότε αντιλήφθηκες ότι το «σκίζω το μνημόνιο» είναι δύσκολο και βάζει σε περιπέτειες το λαό;
Δυστυχώς το αντιλήφθηκα, μόλις λίγες μέρες μετά το δημοψήφισμα! Το αντιλήφθηκα, όταν πλέον είχαμε μπροστά μας όλα τα δεδομένα. Ότι δηλαδή ουσιαστικά δεν μπορούμε να έχουμε χρηματοδότηση γιατί όλες οι χώρες που ενδεχομένως θα μας στήριζαν όπως η Ρωσία ή η Κίνα «λάκισαν» την τελευταία στιγμή για τα δικά τους πολιτικά και γεωστρατηγικά παιχνίδια.
Αν και κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος ερχόταν από χώρες της λατινικής Αμερικής πολύ ενθαρρυντικές επιστολές υποστήριξης, κατάλαβα μετά το δημοψήφισμα ότι δεν αρκεί το δημοκρατικό φρόνημα για να ταΐσει το λαό μας και να του εξασφαλίσει τα απαραίτητα.
Ποια ήταν η άλλη πρόταση που κατέθεσαν οι σύντροφοί σας μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Και αναφέρομαι σε εκείνη που ήθελε τη ρήξη.
Θα είμαι απόλυτα ειλικρινής. Θαύμαζα και θαυμάζω τον Γιάνη τον Βαρουφάκη. Τον θεωρώ μια ιδιοφυΐα, η οποία μπορεί να «χτυπήσει» το Παγκόσμιο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα. Όμως σε επιλογές για παράλληλο νόμισμα ή ότι άλλο, δεν μπορείς να εξαναγκάσεις τη χώρα, από τη στιγμή που οι ηλικιωμένοι δεν έχουν ούτε καν κάρτα για να φτάσπυν μέχρι το ΑΤΜ, το οποίο αμφιβάλω και αν θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν. Οι προτάσεις του Γιάνη Βαρουφάκη απευθύνονται σε νεότερες γενιές που ξέρουν να χειρίζονται τους υπολογιστές και το διαδίκτυο.
Από την άλλη θεωρώ εγκληματικό, και ως βουλευτής αισθάνθηκα εγκλωβισμένη, όταν ήλπιζα μέσα μου ότι υπάρχει ρεαλιστικό εναλλακτικό σχέδιο το οποίο να εξηγεί την επόμενη μέρα μιας ρήξης. Δεν υπήρχε απάντηση για το τι θα γίνει την επόμενη μέρα, την επόμενη εβδομάδα, τον επόμενο μήνα αν επιλέγαμε την οριστική ρήξη. Δεν υπάρχει σχέδιο και δεν υπήρχε την ημέρα πριν την ψηφοφορία όταν συνεδριάσαμε. Για εμένα εκείνη η στιγμή, ήταν το απόλυτο αδιέξοδο. Δεν υπήρχε τίποτα άλλο.
Μου λέτε ότι η χώρα και η κυβέρνηση δεν ήταν τεχνικά προετοιμασμένη για την ρήξη.
Ακριβώς!
Θα έπρεπε ίσως να είχε προετοιμαστεί η κυβέρνηση από το Μάρτιο για να μπορέσει να έρθει σε ρήξη; Ως προς το τεχνικό κομμάτι…
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός είναι πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Αυτή τη στιγμή εκφράζει και για αυτό παλεύει, το Ευρωπαϊκό όραμα μιας άλλης Ευρώπης. Όπως όμως έχει ειπωθεί «δεν μπορείς να χτίσεις τον σοσιαλισμό σε μια χώρα». Κατά την εκτίμησή μου, η χώρα δεν είναι προετοιμασμένη για οποιαδήποτε άλλο εναλλακτικό σχέδιο. Αυτό που πρέπει να κάνουμε ως βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είναι να προετοιμάσουμε την χώρα για την ανόρθωσή της. Η Ευρώπη ή θα μετασχηματιστεί ή θα διαλυθεί και για αυτό θα πρέπει να δουλέψουμε, παρά τους επαχθείς και μερικώς επαχθείς όρους που επιβάλει το μνημόνιο, ώστε να σταθούμε στα πόδια μας.
Να μιλήσουμε για το «ναι» στην Βουλή; Το σημαντικό για τη συνέχεια είναι να κυβερνηθεί η χώρα και να εφαρμοστεί η συμφωνία. Θεωρείς ότι η διαφοροποίηση των συναδέλφων σου του ΣΥΡΙΖΑ θα δημιουργήσει πρόβλημα;
Θα είμαι αρκετά αυστηρή. Δεν μπορείς να κυβερνάς μια χώρα και να συνεχίζεις να έχεις μόνο αντιπολιτευτικό λόγο. Το «όχι» δηλώνει μια άρνηση και το ερώτημα είναι πλέον είναι η κατάφαση. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει κατάφαση σε κάτι ή τουλάχιστον εγώ δεν το βλέπω να υπάρχει.
Εφόσον η κατάφασή σου, στο απόλυτο «κάτι άλλο», στην έξοδο από την Ευρωζώνη και την Ευρώπη, δεν συνάδει με την κεντρική επιλογή της κυβέρνησης που είναι η διαμόρφωση μιας άλλης κατάστασης στην Ευρώπη, δεν βρίσκω κατά πόσο αυτά τα δύο μπορούν να συμπλεύσουν.
Όσοι όμως ψήφισαν «όχι» στη Βουλή, λένε ότι δεν έχουν νομιμοποίηση να εφαρμόσουν άλλο πρόγραμμα πέρα από εκείνο της 25ης Ιανουαρίου που ενέκρινε ο λαός…
Απολύτως! Δυστυχώς ή ευτυχώς και αυτό το καταλαβαίνω με όλο το προσωπικό κόστος, διότι κι εγώ πριν 10 μέρες έβγαινα στην πλατεία και εκφωνούσα λόγους ρήξης. Δυστυχώς στην πολιτική, δεν μπορείς να είσαι ποτέ απόλυτος. Και δεν μπορείς γιατί η πολιτική έχει να κάνει με την πραγματικότητα η οποία κάθε στιγμή αλλάζει. Το ζητούμενο για τον αριστερό πολιτικό, είναι η συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης. Έχοντας ένα γενικό πλάνο και ένα στρατηγικό σχέδιο για το τι θέλεις να κάνεις, θα πρέπει την κάθε στιγμή να συνεκτιμάς όλα τα δεδομένα και πώς μπορείς αυτά τα δεδομένα να τα αξιοποιήσεις για να φτάσεις στο στόχο που έχεις θέσει.
Ο μέσος πολίτης, γνώριζε ότι για να μείνουμε στην Ευρώπη θα πρέπει να υποστεί δύσκολες πολιτικές. Μήπως τελικά, αυτή η πολύμηνη διαπραγμάτευση, ανέβασε τον λογαριασμό για μια συμφωνία που ούτως ή άλλως θα την κάναμε; Προεκλογικά μιλούσαμε για το mail Χαρδούβελη και τα 1,5 ή 2 δις που θα έπρεπε να λάβουμε σε φόρους ή περικοπές.
Τα μέτρα που πρότεινε ο Χαρδούβελης ήταν για χρηματοδότηση ενός μικρότερου διαστήματος. Αυτή η συμφωνία αφορά χρηματοδότηση τριετίας και χωρίς να έχουμε την τρόικα, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, κάθε τρεις και λίγο να μας χτυπάει την πόρτα.
Και για να είμαστε λίγο πιο ακριβοδίκαιοι και για να βλέπουμε τα πράγματα από την άλλη πλευρά… δεν μπορούμε με τον ελληνικό τσαμπουκά να επιβάλλουμε πολιτικές. Στην Ευρώπη, έχουμε να κάνουμε με άλλες νοοτροπίες. Και δεν αναφέρομαι στις πολιτικές μόνο, αλλά και σαν ιδιοσυγκρασία. Και πολιτισμικά η Ευρώπη είναι ένα δύσκολο εγχείρημα που θα πρέπει να υποστηριχθεί σε άλλη βάση.
Αξίζεις να μετέχεις σε αυτό το Ευρωπαϊκό εγχείρημα;
Δεν μπορείς να σταθείς ως χώρα, χωρίς τις όποιες συμμαχίες. Ναι, είμαστε μια σημαντική χώρα με πολλά πλεονεκτήματα, αλλά πρέπει να δούμε και την τοποθέτηση μας στο παγκόσμιο σύμπλεγμα.
Ποιες κατά την άποψή σου είναι προτεραιότητες της κυβέρνησης, σ’ αυτό το δύσκολο πολιτικό και κοινωνικό τοπίο;
Το βάρος θα πρέπει να δοθεί σαφώς στην αγροτική παραγωγή. Τα επενδυτικά πακέτα θα πρέπει να δοθούν στον αγροτικό κόσμο ο οποίος με συγκεκριμένο πρόγραμμα θα παράγει. Στόχος θα πρέπει να είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αυτάρκεια της χώρας. Αυτός θα πρέπει να είναι ο μεσοπρόθεσμος στόχος των πολιτικών μας. Δύσκολος στόχος, αλλά είναι στοίχημα της κυβέρνησης να το παλέψει μέσα σε δύσκολους συσχετισμούς. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε πει μια μαγική κουβέντα, τη «σιτάρκεια», την επάρκεια σε σιτάρι δηλαδή.
Πάντως για να συνεχίσει η χώρα να είναι στην Ε.Ε. και να χρηματοδοτείται, θα κληθείτε οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να πάρετε αποφάσεις που δεν συνάδουν με την ιδεολογία σας, όπως π.χ. οι αποκρατικοποιήσεις.
Η μαγκιά είναι ακριβώς αυτές τις έννοιες να τις προσγειώσεις στην πραγματικότητα. Πρέπει να κρίνουμε κάθε στιγμή με βάση αυτές τις αξίες, τις οποίες έχουμε μέσα μας και μας καθοδηγούν, σε ποιο βαθμό και σε ποιες περιπτώσεις μπορούμε να τις εφαρμόζουμε. Δεν μπορώ να απαντήσω γενικά. Η πολιτική είναι η εφαρμογή των ιδεών και των αξιών στην πράξη. Δεν μπορείς να είσαι ξεκάθαρα υπέρ της ιδιωτικοποίησης ή της εθνικοποίησης των πάντων και να έχεις ένα σταλινικό κράτος όπως ήταν η Ρωσία, η οποία έθρεφε με χρυσά κουτάλια τη νομενκλατούρα και όλος ο υπόλοιπος κόσμος είχε προβλήματα.
Η πρόκληση για την αριστερά, είναι να κυβερνήσει με βάση τις αξίες της αυτήν τη χώρα και αύριο μεθαύριο και την Ευρώπη.
Μήπως ξεκίνησε η μετακίνηση του ΣΥΡΙΖΑ προς τη σοσιαλδημοκρατία;
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ποτέ υπέρ της εφαρμογής του Σταλινικού μοντέλου. Επίσης δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε ότι η αριστερά του 21ου αιώνα, είναι ένα ανοιχτό εγχείρημα που καλούμαστε όλοι να συζητήσουμε, αλλά και να εφαρμόσουμε.
Θεωρείς τυχερό τον πρωθυπουργό, που έχει μια αντιπολίτευση έτοιμη να τον στηρίξει σε δύσκολες αποφάσεις; Κάτι που δεν είχαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
Ο πρωθυπουργός έχει κάνει το ποιοτικό άλμα, να είναι πρωθυπουργός όλης της χώρας και όχι πρωθυπουργός του ΣΥΡΙΖΑ
Με το χέρι στην καρδιά, όταν πλησίαζε η σειρά σου για να ψηφίσεις «ναι», αισθάνθηκες να είσαι στη θέση των βουλευτών προηγούμενων κυβερνήσεων όταν αυτοί ψήφιζαν παρόμοιες συμφωνίες;
Θεωρώ ως άνθρωπος, ότι έχουμε χρησιμοποιήσει σκληρούς όρους απέναντι σε βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, γιατί ακριβώς δεν είχαμε βρεθεί ποτέ στη θέση τους. Από την άλλη όμως η πολιτική διαφορά ισχύει. Είναι ξεκάθαρο, ότι εμείς δεν λέμε «ναι» στην Ευρώπη και στο ευρώ άνευ όρων. Εμείς λέμε: θέλουμε να αναμορφώσουμε την Ευρώπη όσο δύσκολο ή φιλόδοξο κι αν φαίνεται αυτό.
Τελευταία ερώτηση. Περπατάς στον πεζόδρομο και σε πλησιάζει ένας ψηφοφόρος σου και σου λέει: Γιατί ρε Μπέττυ; Τι του απαντάς;
Ακριβώς την εξέλιξη των γεγονότων, όπως ακριβώς την έχω αντιληφθεί εγώ. Το «ναι» ήταν απόλυτα συνειδητό. Και μετά από συγκεκριμένες πολιτικές εξελίξεις, ήταν ένα πολύ ξεκάθαρο και ηχηρό «ναι»!